Om te begrijpen hoe voeding ‘werkt” bij een hond geven we een beknopte uitleg. over de spijsvertering van een hond. We volgen de weg die het voer in de spijsvertering van de hond doorloopt.
Doel
Doel van de spijsvertering is het onttrekken van voedingstoffen uit voer welke door het lichaam kunnen worden opgenomen. Goede spijsvertering is essentieel voor dagelijkse energie, ondersteuning van groei (pups) en behoud van spieren en draagt bij aan een gezonde weerstand.
Slikken
Mensen kauwen voedsel in hun mond waarbij het speeksel begint met het verteerbaar maken van het voedsel. Een hond gebruikt zijn tanden om het voedsel tot “hapklare brokken” of beter gezegd: “slikbare stukken” te maken. Speeksel en kwijl zijn voornamelijk een glijmiddel voor de slokdarm en hebben beduidend minder functie als voorbereiding op de vertering. ‘Smaak’ speelt bij honden een kleinere rol dan bij mensen, een hond is meer van de “reuk”.
Maag
Via de slokdarm komt het voedsel uit in de maag. De maag van een hond is relatief groot. Een hond kan daardoor snel zoveel mogelijk van een prooi tot zich nemen. Het maagzuur van honden is veel sterker dan dat van mensen waardoor honden veel meer dingen zonder problemen kunnen verwerken. Een hond ondervind in zijn maag dan ook geen hinder van zand, botjes, stukjes hout of zelfs plastics en andere minder voedzame stoffen. In het sterke maagzuur van de hond lossen deze stoffen doorgaans op. Als vaste stof na 4 tot 12 uur is verworden tot een brei gaat het door naar de dunne darm.
Dunne darm
De darmen van honden zijn veel korter dan bij mensen; een hond verteert voedsel in de darmen dan ook sneller. Bij spijsvertering is een gebalanceerde darmflora (het geheel van maag en darmsappen) belangrijk. De bacteriën in de maag en darmen breken namelijk het voedsel af en zetten het om totdat het via de dunne-darmwand kan worden opgenomen in het bloed.
Terwijl het maagzuur van de hond veel sterker is, is de darmflora van een hond juist veel kwetsbaarder dan bij mensen en moet deze doorlopend worden “onderhouden”. Er wordt gezegd dat wolven bij het verschalken van een prooi, zich daarom altijd eerst op de ingewanden storten. De daar aanwezige sappen en bacteriën zouden ten goede komen aan hun eigen darmflora.
Organen
De alvleesklier, nieren en lever hebben verschillende complexe functies. Zo produceert de alvleesklier o.a. enzymen die nodig zijn om het voedsel in de darmen om te zetten in voedingstoffen die door het bloed kunnen worden opgenomen. De lever ontdoet de door het bloed opgenomen voedingstoffen vervolgens van eventuele schadelijke stoffen voordat ze worden omgezet in door het lichaam op te nemen eiwitten. De lever maakt ook gal aan dat weer nodig is om vetten af te breken tot bruikbare voedingstoffen. De nieren regelen de vocht- en zoutbalans in het lichaam en filteren overtollige afvalstoffen uit het bloed. Deze afvalstoffen worden dan via urine uitgescheiden.
Al deze organen zijn goed in staat om afvalstoffen te verwerken maar kunnen in bepaalde situaties overbelast raken. Te veel vetten kunnen bijvoorbeeld leiden tot problemen met de lever, te veel zouten kunnen leiden tot nierproblemen.
Poepen
Vanuit de dunne darm komen de niet verteerde restanten in de dikke darm. Niet verteerde koolhydraten (zoals het zetmeel uit granen) zorgen voor de noodzakelijke samentrekkingen en knedende bewegingen van de dikke darm. Via de endeldarm wordt uiteindelijk het residu van het hele spijsverteringsproces uitgepoept.
Problemen
Verstoring van het spijsverteringsproces kan leiden tot allerlei klachten, zoals:
- ontlasting (te hard, te zacht, te veel of weinig)
- stinkende anaalklieren
- doffe vacht
- stinkende vacht
- allerlei huidklachten (schilfers, korsten, vurig)
- jeuk (in oren, oksels, rug)
- gebrek aan energie, lusteloosheid
- veel / weinig plassen
- gasvorming (winden en boeren)
- overgeven / braken
- stinkende adem
- geen of een gebrek aan eetlust
- voedselintolerantie of voedselallergie
Nu dierenartsen steeds commerciëler worden lijkt het er op dat bij problemen als gevolg van de spijsvertering, vaker wordt gedaan aan symptoombestrijding dan het aanpakken van het echte probleem. De hond en baas worden dan meer afhankelijk van de medicijnen en het speciale (dierenarts-)voer.
Dat is vaak onnodig want door kleine ingrepen in de voeding kunnen veel van de genoemde problemen al eenvoudig worden opgelost.
En dat zonder dure consulten. Want je verandert je hond toch liever niet in een melkkoe?